Nhiều người Trung Quốc tức giận vì giới khoa học đã biết việc nCoV lây từ người sang người ba tuần trước khi thông tin được công bố.
Tuần này, Tạp chí Y học New England, tạp chí y khoa hàng đầu có trụ sở tại Mỹ, công bố nghiên cứu của một nhóm nghiên cứu có liên kết với Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh tỉnh Hồ Bắc. Nghiên cứu này của họ phân tích dữ liệu về 425 ca nhiễm chủng virus corona mới (nCoV) đầu tiên ở Vũ Hán, nơi khởi phát dịch viêm phổi cấp.
"Có bằng chứng cho thấy việc lây truyền từ người sang người đã xảy ra qua tiếp xúc gần kể từ giữa tháng 12/2019", nghiên cứu có đoạn viết. Họ cho biết 7 nhân viên y tế nhiễm nCoV trong khoảng thời gian từ 1/1 đến 11/1 và đây là bằng chứng quan trọng về sự lây truyền virus từ người sang người.
 |
Nhân viên y tế đưa bệnh nhân từ nhà vào viện ở Vũ Hán ngày 30/1. Ảnh: AFP.
|
Những phát hiện này trái ngược với công bố chính thức của giới chức y tế Vũ Hán rằng cho đến giữa tháng một "không có bằng chứng rõ ràng" về việc virus lây từ người sang người. Các quan chức cũng thông báo vào ngày 11/1 rằng không có nhân viên y tế nào nhiễm bệnh.
Đến ngày 20/1, một chuyên gia từ Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc mới thừa nhận virus có thể lây từ người sang người trong cuộc phỏng vấn trên CCTV.
Nghiên cứu cũng cho thấy chỉ 55% trong số 47 bệnh nhân bị nhiễm bệnh trước ngày 1/1 có liên quan chợ hải sản và động vật sống Hoa Nam ở Vũ Hán, nơi được cho là ổ dịch. Điều này có nghĩa là các bệnh nhân còn lại bị nhiễm bệnh ở nơi khác hoặc từ người khác.
Người dùng mạng Trung Quốc để lại những bình luận gay gắt, đặt câu hỏi tại sao thông tin không được đưa ra sớm hơn. Nhiều tác giả của nghiên cứu làm việc cho Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc và các cơ quan địa phương. Nhiều người nằm trong số các chuyên gia y tế đầu tiên đến Vũ Hán để thị sát ngày 3/1.
"Tất cả họ đều biết", một người viết trên Weibo. "Họ chỉ không nói ra, họ lừa dối chúng tôi".
Tuy nhiên, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc ngày 31/1 ra tuyên bố, nói rằng thông tin về 425 trường hợp được phân tích trong nghiên cứu đã được công khai trước khi nghiên cứu được công bố.
Họ nói rằng họ chỉ biết virus có thể lây từ người sang người sau khi chuyên gia Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc tiết lộ vào ngày 20/1 và các nhà nghiên cứu đã tiến hành "phân tích hồi cứu" để kết luận việc lây truyền từ người sang người đã xảy ra vào tháng 12/2019.
Tại Trung Quốc, kết quả nghiên cứu học thuật thường liên quan đến cơ hội thăng tiến. Nhiều người dùng mạng xã hội đặt nghi vấn liệu các tác giả có có tình "ém" thông tin có giá trị, ưu tiên sự nghiệp của họ hơn sự cấp bách của việc kiểm soát dịch bệnh hay không.
"Tôi rất tức giận, tôi cần một lời giải thích từ các tác giả nghiên cứu!", Wang Liming, giáo sư tại Đại học Chiết Giang, viết trong một bài đăng trên mạng xã hội. "Các ông biết rõ về việc lây truyền từ người sang người sớm hơn ba tuần so với công chúng, nhưng các ông có làm những điều lẽ ra phải làm không?"
Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc ngày 30/1 ra tuyên bố kêu gọi các nhà nghiên cứu trong nước "không dành nỗ lực để viết các bài tiểu luận trước khi hoàn thành nhiệm vụ chống lại nCoV".
 |
Các nước có bệnh nhân viêm phổi Vũ Hán. Bấm vào ảnh để xem chi tiết.
|
Một số người dùng mạng Trung Quốc chỉ ra một khả năng khác. "Có lẽ các nhà nghiên cứu không có cách nào chia sẻ phát hiện của họ. Họ đành phải công bố nó trên một tạp chí y khoa để cảnh báo công chúng", một người dùng WeChat viết trong một cuộc thảo luận nhóm.
Hồi tháng 12/2019, 8 người bị bắt vì "truyền bá tin đồn sai lệch" khi thảo luận về sự lây lan nCoV vào thời điểm thông tin về loại virus này còn chưa phổ biến. 8 người sau đó được xác định là bác sĩ làm việc tại Vũ Hán, khiến công chúng tức giận về sự kiểm duyệt thông tin của chính phủ.
Trong một bài bình luận được Tòa án Tối cao Trung Quốc đăng vào tuần này, một thẩm phán cấp cao đã lên án việc cảnh sát Vũ Hán bắt những người này. "Nếu công chúng lắng nghe 'tin đồn' này vào thời điểm đó và áp dụng các biện pháp như đeo khẩu trang, khử trùng nghiêm ngặt và tránh đến chợ bán động vật hoang dã thì chúng ta đã có thể ngăn ngừa và kiểm soát lây lan virus tốt hơn", bài bình luận có đoạn viết.
"Đây là tình huống khó khăn cho những người kiểm duyệt", Charlie Smith, người sáng lập GreatFire, tổ chức phi chính phủ theo dõi việc kiểm duyệt thông tin ở Trung Quốc nói. "Thử tưởng tượng xem bạn khó xử như thế nào khi là một người kiểm duyệt tại thời điểm này và tự hỏi liệu những tin đồn có đúng sự thật hay không?".
Phương Vũ (Theo Nikkei/CNN)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét