Sau một năm kể từ khi gần như toàn bộ thành phố
Ishinomaki bị cuốn phăng ra biển bởi sóng thần, những câu chuyện về các
hồn ma giờ đây ám ảnh những người còn sống trong khi họ phải vật lộn để
xây dựng lại từ đầu.
> Cuộc sống ở vùng đất chết
> Ảnh Nhật Bản một năm sau sóng thần
Một dự án tái thiết dường như đang giậm chân tại chỗ bởi nỗi sợ hãi những hồn ma của những người thiệt mạng trong sóng thần.
"Tôi nghe người ta nói những người tham gia sửa khu
siêu thị đó đã phát ốm vì ma", ông Satoshi Abe, 64 tuổi, nói về một dự
án sửa khu thương mại trong thành phố.
"Người ta đã chết ở khắp nơi, chỗ nào cũng có. Thành phố này giờ đầy những câu chuyện như thế đấy".
 |
| Bức ảnh chụp ngày 21/3/2011 tại một nghĩa trang ở thành phố Oshinomaki, tỉnh Miyagy, cho thấy những xe hơi bị sóng thần quăng quật. Ảnh: AFP |
Ishinomaki là thành phố thuộc tỉnh Miyagy miền đông
bắc Nhật, nơi hứng chịu sóng thần tháng 3/2011. Một số chỗ ở nơi từng là
thành phố cảng sầm uất này, dấu hiệu của sự sống đã trở lại, nhà cửa
đang mọc lên, các cửa hiệu tái hoạt động và lũ trẻ lại đến trường.
Có đến một phần năm trong tống số 19.000 người chết
trong sóng thần là cư dân của thành phố nhỏ Ishinomaki này, vì thế ít ai
dám chắc rằng nó sẽ trở lại như xưa.
Anh Shinichi Sasaki, một cư dân ở đây, nói rằng những
ký ức về ngày 11/3 khủng khiếp năm ngoái vẫn luôn ám ảnh, không bao giờ
phai, và chúng tạo nên những "hồn ma". "Cái ngày định mệnh ấy ghi dấu
trong tâm trí người ta mãi không thôi", anh nói.
"Nếu anh biết một người nào đó bị giết, và cái chết
đến quá bất ngờ, anh sẽ cảm thấy dường như người đó vẫn còn đâu đây. Tôi
không tin và ma, nhưng tôi có thể hiểu vì sao thành phố này đầy những
câu chuyện về các vong hồn".
Một tài xế taxi không nêu tên kể rằng có một số điểm ở
thành phố mà anh không muốn dừng xe, bởi nơi đó đã có rất nhiều người
bị cuốn đi. Anh sợ rằng nếu dừng xe, anh sẽ gặp phải một hồn ma.
Một phụ nữ khác cũng là cư dân thành phố cho biết bà
nghe nhiều câu chuyện về những bóng người xếp hàng chạy lên các ngọn
đồi, họ cứ cố mãi cố mãi, mong thoát khỏi những con sóng, và cứ lặp đi
lặp lại nỗ lực tuyệt vọng trong những phút cuối đời ấy.
Các nhà tư vấn và chuyên gia tâm lý cho hay tình trạng
tin vào hồn ma là điều phổ biến ở những nơi phải trải qua các thảm họa
lớn, và đó cũng là một phần trong cả tiến trình hàn gắn nỗi đau của một
xã hội.
 |
| Những bức tượng trong nghĩa trang ở Ishinomaki, bên cạnh chúng là ô tô bị sóng thần đem đến. Ảnh: AFP |
Nhà văn hóa và nhân chủng học Takeo Funabiki nói rằng
việc những câu chuyện về ma lan ra khắp nơi là hiện tượng bình thường
sau một biến động lớn như thế.
"Con người rất khó chấp nhận cái chết, cho dù đó là
người duy tâm hay duy vật đi chăng nữa. Một cái chết đột ngột và bất
thường luôn là điều khiến con người khó hiểu và chấp nhận".
"Khi có điều gì đó mà con người khó chấp nhận, họ có
xu hướng tìm cách giải thích bằng các chuyện hoang đường hoặc làm những
nghi lễ gì đó cho người đã khuất.
"Điều đáng quan tâm là những chuyện đó tạo một nhịp cầu để người ta chia sẻ với nhau trong xã hội", ông phân tích.
Với những người có thân nhân bị mất, thì những nghi lễ
cổ truyền có thể giúp họ khuây khỏa phần nào. Các thầy tu của Thần đạo
thường được mời đến để cầu siêu an ủi linh hồn người chết và giúp họ dễ
được sang thế giới bên kia, một khi nơi họ qua đời được tẩy rửa.
 |
| Vị trí thành phố cảng Ishinomaki. Đồ họa: Google. |
Tuy nhiên vẫn có rất nhiều người phải vật lộn để có thể chấp nhận mất mát.
Koji Ikeda, một giảng viên và là nhà tâm lý trị liệu
của Viện tư vấn Nhật Bản, cho hay "những người sống sót có rất nhiều
dạng xúc cảm - sợ hãi, lo lắng, đau khổ và vật vã đòi người chết trở
về".
"Có lẽ cả một khối cảm xúc đa dạng và mãnh liệt như
thế đã khiến những người không thể chấp nhận thực tế phải tìm đến các
câu chuyện về hồn ma.
"Xúc cảm mãnh liệt đó cần được giải tỏa để người ta có
thể chấp nhận và thích nghi với thực tại mới, để tiếp tục sống với nỗi
đau thương".
Dù nhiều người trong thành phố này không khẳng định
chính mắt họ đã thấy ma, nhưng đa phần đều đồng ý rằng có lẽ các hồn ma
đang vương vất trên những con phố vắng tanh.
Yuko Sugimoto, một cư dân, cho biết chị không thực sự
duy tâm và cũng chưa từng thấy ma. Nhưng chị tin tưởng tuyệt đối rằng
đâu đó có thể có những hồn ma trong bóng tối. "Rất nhiều người đang sống
bình thường bỗng ra đi", chị nói. "Tôi chắc rằng họ khó mà chấp nhận
thực tế ấy
"Sẽ rất kỳ lạ nếu ta không nghe ai nói gì về họ".
Video: Cảnh hoang vu ở vùng đất nhiễm xạ
Mai Trang (theo AFP)
