Phong tục truyền thống gói bánh chưng để cúng bái đất trời, ông bà tổ tiên, để làm quà, để đãi khách và để ăn trong những ngày tết đã có từ rất lâu đời, truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Hàng năm, cứ đến khoảng 25, 26 tháng chạp, các min mod của Tinh Tế lại tụ tập ở nhà @cuhiep để cùng nhau làm những chiếc bánh chưng dùng cho những ngày tết.
Tết Kỷ Hợi năm nay cũng thế, Tinh Tế lại tổ chức "ngày hội gói bánh chưng" vào ngày 26 tháng Chạp cho mọi người trong BQT để trải nghiệm cách làm một cái bánh chưng như thế nào và sẽ nhận được thành quả của chính mình khi tham gia. Ngày hôm trước, loại gạo nếp ngon cả về chất lẫn hình thức đã được ngâm và lá dong các loại đã được mua sẵn với dù trù sẽ gói hơn 100 tấm bánh. Từ sáng sớm, một số người đã có mặt để rửa lá, chọn lá theo kích thước. Việc phân loại lá khá quan trọng và đỡ mất thời gian khi bắt đầu công đoạn gói. Vì gói theo khuôn nên những lá có lớn sẽ được chọn cho lớp bên ngoài, được gấp làm tư và cắt theo đoạn ngắn bằng với chiều dài của khuôn. Một cái bánh thành phẩm sẽ phải dùng từ 12 cái lá trở lên để bảo đảm bánh không bị xì gạo nếp trong quá trình nấu hoặc ép sau khi đã được nấu chín.
Trong khi một số phụ trách việc rửa lá, những người chuyên nghiệp hơn phụ trách việc hấp đậu xanh để làm nhân bánh. Hồi trước việc làm nhân bánh rất mất thời gian và công sức hơn bây giờ vì đâu xanh lúc đó còn vỏ nên phải ngâm từ đêm hôm trước để lớp vỏ bên ngoài tróc ra, phải đãi để bỏ lớp võ bọc đó rồi mới mang đi hấp chín. Thời nay, đâu xanh làm bánh đã được xay bỏ lớp vỏ ngoài rồi nên tiết kiệm được thời gian của công đoạn đãi vỏ.
Đậu xanh không vỏ, được ngâm trước khi hấp chín
Đậu xanh sau khi hấp chín, phải được giã tơi và vo viên sẵn theo định lượng tính trước. Với kích thước khuôn bánh 20cm x 20 cm x 5cm, phải dùng 2 viên đậu xanh với trọng lượng 200 gram mỗi viên để nhân bánh vừa đủ chín cũng như bao trọn được lớp thịt heo ở giữa. Trong khi giã đâu xanh, người ta thêm một chút muối vào để nhân bánh có độ mặn mặn cùng với vị bùi bùi của đậu xanh.
Đậu xanh được hấp chín để làm nhân bánh chưng
Ngoài đậu xanh, thịt heo sống là nguyên liệu chính để làm nhân bánh. Người ta thường chọn thịt heo ba chỉ để làm nhân. Mỗi cái bánh cần 200 -300 gram thịt đã được ướp với tiêu, muối, đường và bột nêm. Việc chọn thịt rất quan trọng vì nếu thịt không ngon, mỡ nhiều sẽ có thể bánh mau thiu, không để được lâu trong môi trường bình thường.
Sau khi đã chuẩn bị đủ các nguyên liệu, người người thay phiên nhau gói bánh. Người đã biết chỉ cho người chưa biết theo từng công đoạn:
- Đặt dây lạt phía dưới khuôn
- Xếp lá sao cho mặt dưới ra hình các đường chéo, xếp lá chung quanh cho dày và kín
- Đổ một chén gạo đầy, san đều ra các cạnh cho chiếc bánh có góc vuông vức
- Lấy 1 viên đậu xanh làm lớp nhân thứ 1
- Xếp thịt heo vào
- Lấy viên đậu xanh thứ 2 làm lớp nhân phía trên
- Đổ 1 chén gạo nếp đầy để hoàn thành phần thân bánh
- Xếp lá và buộc lạt để hoàn thành 1 cái bánh chưng.
Nói thì dễ nhưng khi thực hiện có những phát sinh xảy ra vì nhiều người chưa từng thấy cái khuôn bánh bao giờ. Các bạn hay quên nhất là khâu đặt lá thành hình đường chép và buộc lạt sao cho chắc. Tuy nhiên, nhờ những "cái quên" đó mà không khí của buổi gói bánh luôn tràn ngập tiếng cười nói rôm rả.
Sau khi những chiếc bánh được gói xong, chúng được truyền tay nhau tập kết ở vị trí đặt nồi nấu. Người thì truyền tay nhau xếp bánh vào những chiếc chậu lớn. Các thanh niên thì khiêng những chiếc chậu đầy ắp bánh để chuẩn bị đặt vào nồi. Tổng cộng có 110 chiếc bánh được nhiều người gói trong thời gian hơn 5 tiếng đồng hồ.
Sau khi đã ổn định vị trí của bếp, từng chiếc bánh được xếp vào nồi và nén chặt lại với nhau để hạn chế tình trạng bánh bị bung, bị xì trong khi bị nấu chín. @cuhiep là người đốt lò trong khi những người khác cho nước ngập đầy bánh đã được xếp trong nồi. Mọi người rất háo hức chờ đón thành quả của mình sẽ như thế nào.
Lửa đã cháy và lò đã nóng. Mọi người ngồi canh củi lửa bên nhau. Những câu nói trêu ghẹo nhau cứ râm ran hoài tạo nên một hình ảnh thật đẹp của một ngày hội gói bánh chưng của một Tinh Tế trẻ trung nhưng vẫn giữ được nét văn hoá truyền thống trong những ngày trước tết.
Có những truyền thống cổ hũ nên xoá bỏ và cũng có những truyền thống là nét văn hoá của ông cha ta ngày xưa nên được giữ gìn và phát huy. Tinh Tế tuy là một diễn đàn công nghệ, trẻ trung, năng động nhưng vẫn rất trân quí và giữ gìn những truyền thống tốt đẹp có từ lâu đời của ông cha ta. Hy vọng mỗi năm, chúng ta lại thấy những hình ảnh này ở nhiều địa phương hơn nữa nhé.
Trông bánh chưng chờ trời sáng
Xin cảm ơn Tinh Tế tổ chức ngày hội gói bánh chưng để giúp các bạn trẻ có thêm trải nghiệm thực sự về một nét văn hoá rất đẹp trước thềm năm mới.
Chúc các bạn một năm mới an lành - hạnh phúc.
-------------------------------------------------------
Có rất nhiều bạn trẻ lần đầu tiên biết gói bánh chưng là thế nào nên khi nhận thành quả của mình, họ đã vui sướng và khoe với ông bà tổ tiên thành quả ấy với một sự tự hào về chính bản thân họ
Bạn Trần Hoàng Long viết : "Khoe ông bà gói được bánh cúng gia tiên.
Ông khen đã trưởng thành rồi.."
Bạn @Nam Air lần đầu tiên gói bánh và rất hạnh phúc khi nhận được tác phẩm của mình và khoe với mọi người :
"Tester - người ăn thử cũng quan trọng như người gói vậy. Cảm nhận là đạt, bánh mềm ngon, thịt tan trong miệng, dưa món mẹ làm giòn rụm càng làm tăng thêm vị bánh
Em cảm ơn ba mẹ, cảm ơn vợ Nga Phan
Em cảm ơn gia đình Trần Hiệp chị Sen Nguyen đã tổ chức gói
Em cảm ơn anh Nguyễn Sơn, em Le Dung đã dạy gói"
Tác phẩm do bạn @Nam Air gói
---------------------------------------------------------
Một số hình ảnh Tinh Tế tổ chức gói bánh trước đây
Năm 2010
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét