Mặc
dù tài năng sáng chói, được dư luận, những người
cùng giới ghi nhận là một trong “tam kiệt nhạc trẻ
Việt” nhưng, những năm tháng cuối đời của nhạc sĩ
Lê Hựu Hà, lại là một cuối đời chát, đắng phũ
phàng tới mức không ai có thể tưởng tượng được!
Tôi muốn nói tới sự quay lưng thẳng thừng, tàn nhẫn
của bằng hữu họ Lê - - Gồm cả những người từng
được ông nâng đỡ, hướng dẫn bước đầu, trên lộ
trình âm nhạc – Mà, nhiều người sau đó, nổi tiếng
và trở thành những bầu show quan trọng.
Sự
quay lưng tàn nhẫn, khó hiểu này, đã khiến người vợ
sau cùng của ông, ca sĩ Nhã Phương, phải thốt lên trong
một cuộc phỏng vấn dành cho 1 nhà báo ở Saigon, 10 năm
sau… Đại ý:
“Có
bầu show đã nói thẳng với Nhã Phương rằng, tôi mời
chị, nhưng không mời anh Lê Hựu Hà…”
Nhã
Phương tâm sự:
-“Tôi
có cảm tưởng họ muốn làm nhục anh ấy vậy!”
Dù
đã có rất nhiều bút mực không ngừng đổ ra hơn mười
năm qua, nhưng không một bài báo, một cuộc điều tra
nào, mang đến cho người đọc một chút ánh sáng soi rọi
đủ vào cái chết thê thảm của tài hoa Lê Hựu Hà!!!
Tôi
nghĩ, phải đợi 12 năm sau, nhân kỷ niệm ngày mất sau
12 năm của bạn mình là nhạc sĩ Lê Hựu Hà, nhạc sĩ
Tuấn Khanh, trong Tuankhanh’blog mới trả lời cho linh hồn
họ Lê, cho Nhã Phương, người bạn - đời sau cùng của
họ Lê và, nhất là cho hàng triệu người hâm mộ tài
hoa tác giả “Hãy yêu nhau như chưa yêu lần nào”. Tôi
hy vọng nỗ lực giải mã của Tuấn Khanh, sẽ giúp cho
linh hồn họ Lê được siêu thoát về cõi vĩnh hằng.
Phần
giải mã của nhạc sĩ Tuấn Khanh, dành cho Lê Hựu Hà, từ
khởi đầu sự nghiệp tới ngày âm thầm “đi xa”, có
thể tóm tắt như sau:
-
Rất khó biết là nhạc sĩ Lê Hựu Hà qua đời vào lúc
nào. Theo báo cáo pháp y, người ta chỉ tìm thấy ông vào
ngày 11 tháng 5, 2003, nhưng dự đoán thời gian qua đời có
thể từ 5 ngày trước. Lê Hựu Hà là một người cô
đơn. Và những ngày cuối đời của ông lại càng cô đơn
hơn khi đi về chỉ một mình, đóng cửa lặng lẽ đọc
sách, nghe nhạc, mở ti vi cho có tiếng người chung quanh
mình. Chính vì ti vi vẫn mở suốt nhiều ngày liền, nên
chung quanh hàng xóm không ai ngờ rằng ông đã qua đời.
Chỉ đến khi vài người bạn đến tìm, gọi chuông không
được thì sau đó mọi người mới phát hiện rằng ông
đã đi rất xa rồi.
-Câu
hỏi đó thật khó trả lời. Phượng Hoàng sinh ra từ lửa
và hóa kiếp trong lửa, tuần hoàn vô lượng. Nhưng để
nhận biết là điều bất khả. Thật khó hình dung nền
nhạc trẻ Việt Nam thập niên 60-70 nếu không Lê Hựu Hà,
Nguyễn Trung Cang, Elvis Phương… thì hôm nay sẽ là gì?
Ban nhạc Phượng Hoàng của Lê Hựu Hà thành lập năm
1963, với chủ trương dứt khoát của Lê Hựu Hà là
“người Việt phải chơi nhạc Việt”, nhằm tạo một
khuynh hướng khác biệt với hàng loạt các nhóm nhạc trẻ
lúc đó, phần lớn đang cover lại các bài hát ngoại
quốc, và lấy tên tiếng nước ngoài như The Enterprise,
CBC, The Dreammers, Les Vampires… nhạc trẻ thuần Việt được
coi như khai sinh từ đó. Nếu lịch sử âm nhạc Anh Quốc
có cột mốc vĩ đại từ cuộc nói chuyện vô tình trên
tàu điện giữa Paul McCartney và John Lennon, thì ở Việt
Nam cũng có chương lịch sử âm nhạc kỳ thú từ sự kết
nối giữa Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang.
-Trong
các nhạc phẩm của Lê Hựu Hà, là niềm yêu tha nhân dù
khổ đau vẫn phải gìn giữ như một định mệnh “Hãy
cứ yêu thương người – dù người không yêu ta”. Từ
cảm giác đó, Lê Hựu Hà bước theo lộ trình nhận thức
thế giới không khác gì John Lennon từ việc viết về
tình yêu cho đến hát về người nghèo khó, về một cuộc
sống đầy súng đạn và hận thù. Hãy Nhìn Xuống Chân
hay Lời Người Điên… là một dòng phát triển rất đặc
biệt của nhạc sĩ Lê Hựu Hà bên cạnh những bài tình
ca nhạc trẻ độc đáo của ông. Chỉ tiếc là sau 1975,
chế độ kiểm duyệt của Nhà nước Cộng sản đã bóp
chết không ít niềm cảm hứng và sự phát triển của
nhiều văn nghệ sĩ, trong đó có nhạc sĩ Lê Hựu Hà.
-
Có một điều không may cho nhạc sĩ Lê Hựu Hà là sau
1975, có một trung tâm sản xuất băng nhạc chống Cộng
lấy tên Phượng Hoàng, cho ra chương trình và gửi vào
trong nước. Trong thời buổi còn chưa đủ sức phân biệt
được trắng đen, công an đã coi nhạc sĩ Lê Hựu Hà như
là một trong những thành phần sản xuất chương trình
đó. Đã vậy, có lúc ông còn bị Sở VHTT Cộng sản
những ngày đầu kiểm soát miền Nam nhầm lẫn tên ban
nhạc của Lê Hựu Hà và hệ thống tình báo Phượng
Hoàng của VNCH.
-Hai
điều đó hoàn toàn không liên quan. Ủy ban tình báo
Phượng Hoàng, vốn là tên gọi khác của Intelligence and
Operations Coordinating Centre, do giám đốc CIA thời đó là
William Colby dựng nên, hoạt động từ 1967 và chấm dứt
vào 1973. Vốn đã bất đắc chí vì thời cuộc, việc bị
truy vấn bởi công an mật vụ liên tục trong thời gian đó
đã khiến nhạc sĩ Lê Hựu Hà trở nên trầm uất, và
luôn lo sợ. Thậm chí, khi đi đường, nghe tiếng còi của
cảnh sát giao thông cũng làm ông kinh hoảng, dừng xe, dù
đó không phải là chuyện của ông. Đã vậy, sau năm
1968, bị gọi nhập ngũ, nhạc sĩ Lê Hựu Hà đến học
tại trường Bộ Binh Thủ Đức, rồi làm việc ở Cục
Quân Nhu, và dù không cầm súng bắn phát nào, nhưng do
mang lý lịch là “ngụy quân” nên sự nghiệp của ông
không bao giờ có thể nối tiếp trọn vẹn được nữa.
-Những
khó khăn từ vật chất cho đến đời sống tinh thần vẫn
đeo đuổi đến tận ngày nhạc sĩ Lê Hựu Hà qua đời,
dù tài năng của ông vẫn chinh phục mọi giới. Những
tác phẩm mới sáng tác sau 1975 như Vào Hạ, Ngỡ Đâu
Tình Đã Quên Mình, Vị Ngọt Đôi Môi… luôn gây nên
những cơn sốt trong thính giả. Nhưng cũng ít ai biết
rằng các bài hát như Hãy Yêu Như Chưa Yêu Lần Nào là
bài hát viết cho phim Vết Chân Hoang (chuyển thể từ tiểu
thuyết Tuổi Choai Choai của Trường Kỳ), được sửa lời
và chút ít giai điệu. Bài Lời Trái Tim Muốn Nói cũng là
một ca khúc viết lại một văn bản cũ, trong đó ông
lặng lẽ để vào chút tâm tư của mình, qua những câu
chữ như “những tháng năm không có ngày vui”.
-Năm
1999, khi đang là thành viên trong ban nhạc Phiêu Bồng của
nhạc sĩ, tôi cầm lấy những bài hát của ông và đi đến
nhiều hãng băng đĩa, đề nghị làm album tác giả, nhưng
mọi nơi đều lắc đầu, nói khéo. Chân thật nhất là
một biên tập viên của Xí nghiệp băng đĩa nhạc Sài
Gòn Audio, Hãng phim Bông Sen, đã nói thẳng thừng “Lê
Hựu Hà là một người nhân thân có vấn đề”. Sau này,
khi nhạc sĩ Lê Hựu Hà căn vặn hỏi mãi, tôi đành phải
kể lại. Ông mỉm cười nhã nhặn và buồn. Sau đó, ngay
khi tập bài cho các buổi diễn, tôi đề nghị chơi lại
những bài hát nhẹ nhàng, không bị soi mói về quan điểm
chính trị như Tôi Muốn, Yêu Em… ông chỉ lắc đầu,
cười nhẹ. Khó biết được đằng sau cặp kính của
người nhạc sĩ hết sức uyên bác đó là những suy nghĩ
gì về cuộc sống khốn khó này.
-Giờ
đây khi tìm kiếm trên internet, thấy những tấm ảnh sau
1975 của ông, lòng tôi chợt chùng lại. Để mừng một
ngày sinh nhật của nhạc sĩ Lê Hựu Hà, tôi “dỗ” ông
cho chụp vài tấm ảnh, tự mình design bìa CD cho ông, gom
những bài hát làm thành một đĩa master rồi đi tìm Tuấn
– biệt danh là Tuấn Chó (do có logo thương hiệu bầy
chó đốm), một trong những ông trùm sản xuất CD lậu
thời đó ở Sài Gòn, nhờ chép ra phát hành giùm. Thật
buồn cười và mỉa mai, khi người nhạc sĩ cầm lấy
những bài hát của mình được lén lút phát hành bất
hợp pháp ngay trong đất nước của mình, và cười như
một hạnh phúc…
-
Tài sản lớn nhất, và có lẽ vĩ đại nhất đất nước,
là bộ sưu tập đĩa nhựa âm nhạc của ông. Tất cả
những đĩa quý nhất của thế giới, những ấn bản hạn
chế của Rolling Stones, Beatles… ông đều có đủ và luôn
làm bạn bè kinh ngạc ngưỡng mộ. Thế nhưng một ngày
mùa hè cách mạng, các nhân viên Sở Văn hóa Thông tin đã
ập đến lục soát và tịch thu, theo “tố giác của quần
chúng nhân dân”. Nhìn từng chiếc xe ba gác chồng chất
các bản đĩa mà ông nâng niu, chở ra đi, là một trong
những điều suy sụp lớn của đời ông. Nhạc sĩ Bảo
Chấn kể rằng đời ông chưa bao giờ hoảng sợ bằng
nhìn thấy hình ảnh nhạc sĩ Lê Hựu Hà ngồi gọi rượu
đế ra uống một mình, trầm ngâm và khóc. Đó là lần
uống rượu duy nhất trong đời của người nhạc sĩ chơi
rock, Phật tử và không biết thuốc lá, rượu bia… (Nđd)
.
Tôi
tin tưởng rằng, bài viết “kỷ niệm 12 năm ngày mất
Lê Hựu Hà” của nhạc sĩ Tuấn Khanh, chí ít, cũng sẽ
giúp cho linh hồn họ Lê siêu thoát về miền Vĩnh Hằng.
Vì, ai rồi cũng chết, chế độ, chủ nghĩa nào, rồi
cũng sẽ qua đi, chỉ những tài hoa, gấm vóc mọi tài
năng ở tất cả các lãnh vực của dân tộc là, còn lại.
Du
Tử LêApril
2016)
http://dutule.com/D_1-2_2-105_4-7779_5-10_6-1_17-306_14-2_15-2/giai-ma-cai-chet-da-phan-huy-cua-le-huu-ha-ky-cuoi.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét