(ĐSPL) - Loại thuốc chuyên về dạ
dày cho người lớn và cả trẻ em đang được sử dụng phổ biến tại Việt Nam,
thế nhưng các thông tin nghiên cứu khoa học trên thế giới cho thấy,
chúng có chứa các nguy cơ gây rối loạn nhịp tim và đột tử.
Các chuyên gia trong lĩnh vực thuốc cho rằng, không nên hoang mang trước thông tin này nhưng cũng phải thận trọng.
Hầu hết các nhà thuốc tại Việt Nam đều có bán loại thuốc này vì không nằm trong danh mục cấm của Cục Quản lý dược. |
Theo
thông tin tìm hiểu của chúng tôi thì hoạt chất domperidone rất phổ biến
trên thế giới và ngay cả Việt Nam với tên gọi là Motilium do hãng
Janssen Cilag của Mỹ sản xuất. Hoạt chất này thường dùng trong điều trị
bệnh ở đường tiêu hóa (trào ngược dạ dày thực quản; đầy bụng...), với
dạng viên uống. Tuy nhiên, báo
cáo chuyên về y tế tại Pháp cho biết, trong năm 2012, ước tính tại nước
này đã có khoảng 25 - 120 trường hợp đột tử do tác dụng phụ của
domperidone. Hoạt chất này có thể tăng nguy cơ làm rối loạn nhịp tim.
Trước nguy cơ này, cơ quan chuyên về y tế của Pháp và các nước châu Âu
đang khuyến cáo nên cấm hoạt chất này.
Ông
Nguyễn Trí Cương, Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Việt Âu cho biết,
tôi cũng mới biết được loại thuốc này có những nguy cơ gây đột quỵ. Theo
thông tin mà tôi mới có được, những năm 80 của thế kỷ trước, Pháp đã
từng cấm lưu hành loại hoạt chất này. Và mới đây, cơ quan quản lý dược
phẩm của nước này cũng đã khuyến cáo các bác sỹ phải chú ý tới việc
domperidone có nguy cơ làm tăng rối loạn nhịp tim và gây đột tử. Đặc
biệt là đối với nhóm người có độ tuổi trên 60. Hiện nay, Pháp cũng đang
cân nhắc việc cấm loại hoạt chất này hoặc ít nhất cũng phải tính đến
phương án hạn chế.
Theo tìm hiểu của
chúng tôi, thuốc domperidone được khuyến khích sử dụng trong các vấn đề
của đường tiêu hóa. Tuy nhiên, nó cũng được xem là cứu cánh cho những bà
mẹ thiếu sữa cho con và áp lực phải duy trì một nguồn cung cấp sữa đầy
đủ cho bé. Vì nó có thể kích thích tiết sữa giúp các bà mẹ có nhiều sữa
cho con bú. Ở Mỹ và Canada, loại thuốc này bị cấm sử dụng cho tác dụng
này, tuy nhiên, nó vẫn được bán một cách lén lút. Học viện Nhi khoa Mỹ
đã từng đưa ra cảnh báo chống lại việc sử dụng domperidone do tác dụng
phụ về tim mạch.
Theo chỉ định của
loại thuốc này thì dùng cho các trường hợp: Cảm giác đầy bụng, mau no,
căng tức bụng, đau bụng trên; đầy bụng, đầy hơi, ợ hơi; buồn nôn, nôn -
Nóng bỏng sau xương ức có hoặc không kèm theo chất ợ chứa trong dạ dày
lên miệng. Bên cạnh đó còn có: Buồn nôn và nôn do cơ năng, thực thể
nhiễm trùng hoặc chế độ ăn hoặc nôn do thuốc hoặc do xạ trị. Chỉ định
cho buồn nôn và nôn gây ra do thuốc đồng vận dopamin dùng ở bệnh nhân
bệnh Parkinson...
Dù vậy, trong phần
ghi tác dụng phụ, hãng thuốc này cũng không hề ghi chú tới "có nguy cơ
làm rối loạn nhịp tim hay đột quỵ". Cụ thể, họ chỉ ghi "tác dụng phụ rất
hiếm, vài trường hợp co thắt ruột thoáng qua được ghi nhận. Trong những
trường hợp hiếm gặp này, sự tăng prolactin trong máu có thể gây ra hiện
tượng liên quan nội tiết - thần kinh như chứng vú to, sự tăng tiết sữa
bất thường. Khi hàng rào máu não chưa trưởng thành (như trẻ nhũ nhi)
hoặc bất thường, tác dụng phụ thần kinh trung ương không hoàn toàn được
loại trừ. Hiếm gặp các trường hợp dị ứng, như là phát ban và nổi mề đay.
Thông báo cho bác sỹ những tác dụng phụ không mong muốn gặp phải khi sử
dụng thuốc".
Người dân hoang mang
Trước
thông tin này, chúng tôi đã liên hệ với một bác sỹ tại Bệnh viện Cấp
cứu Trưng Vương và ông cho biết, thuốc này được dùng phổ biến tại Việt
Nam, tuy nhiên các tác dụng phụ của nó có thể làm tăng nguy cơ gây rối
loạn tim mạch và đột tử thì vẫn chưa có thông tin. Ngoài chuyên gia này
thì hầu như các nhà thuốc tại TP.HCM cũng ít người biết đến thông tin
này. Cụ thể, trong ngày 21/2/2014, trước thông tin thuốc chống nôn
Motilium gây đột tử, chúng tôi đã đến các nhà thuốc để tìm hiểu thêm về
sự việc này. Dạo quanh các nhà thuốc trên đường Thành Thái và Lý Thường
Kiệt, Nguyễn Giản Thanh (Q.10, TP.HCM), nơi cung cấp thuốc sỉ và lẻ cho
khắp nơi trên cả nước để tìm hỏi mua loại thuốc này. Khi vào các nhà
thuốc nào, chúng tôi hỏi những người bán về thông tin thuốc chống nôn
Motilium có thể gây đột tử, thì họ không hề hay biết gì về thông tin
này, và thuốc Motilium vẫn được mua bán dễ dàng trên thị trường.
Tại
nhà thuốc N.T., trên đường Nguyễn Giản Thanh (Q.10) một nhân viên cho
biết, thuốc này không cấm lưu hành nên vẫn bán bình thường cho các đại
lý, người dân có nhu cầu. Theo đó, loại hộp 100 viên, với giá 220 ngàn
đồng, bởi vì loại thuốc này không có trong danh mục cấm lưu hành của cục
Quản lý dược, bộ Y tế. Ngoài khu vực trên thì hỏi bất kỳ nhà thuốc nào
trên địa bàn TP.HCM đều có bán loại thuốc này. Trên đường Bà Triệu,
huyện Hóc Môn, chúng tôi vào nhà thuốc M.A. khi được hỏi thì cô bán
thuốc nói có bán. Chúng tôi cũng gọi điện thoại cho một nhà thuốc tại
huyện Cai Lậy, Tiền Giang và được nhân viên cho biết, thông tin này hoàn
toàn cũng không biết. Thuốc này được bán thông dụng. Trường hợp đột quỵ
có thể là do tình cờ người bệnh uống phải thuốc và gặp một số nguyên
nhân khác. Còn thuốc này không ghi tác dụng phụ bị gây rối loạn nhịp tim
và đột quỵ.
Còn ở góc độ người dân,
chị Lê Thị Hoa, ngụ tại Phú Nhuận, TP.HCM cho biết, bác sỹ nói con tôi
bị trào ngược dạ dày nên mỗi khi ăn vào thường bị ói, uống sữa thường bị
ọc ra. Nên trong đơn thuốc, bao
giờ, bác sỹ cũng kê cho thuốc Motilium dạng siro đầu tiên. Ngoài bác sỹ
ở bệnh viện thì bác sỹ tư khi tôi nói triệu chứng của con tôi thì đều
được họ cho thuốc này. Nên khi nghe thông tin này, tôi cũng hơi hoang
mang. Tôi nghĩ, cơ quan y tế cũng nên vào cuộc để có câu trả lời cho
người dân yên tâm.
Trước những thông
tin trên, một dược sỹ lưu ý khi dùng Domperidone là không dùng thuốc cho
các bệnh nhân không dung nạp được với thuốc này. Đặc biệt là với các
bệnh nhân đang xuất huyết tiêu hóa, tắc ruột cơ học hoặc thủng tiêu hóa
trong việc kích thích vận động dạ dày. Đối với trẻ dưới một tuổi cũng
không nên dùng. Bên cạnh đó, cũng không nên dùng chung thuốc này với một
trong các thuốc như: fluconazole, clarithromycin, ketoconazol... cũng
như các thuốc kháng axit và thuốc giảm tiết axit, vì domperidone có tác
động lên vận động dạ dày, nó có thể ảnh hưởng sự hấp thụ các thuốc uống
đồng thời, đặc biệt là các thuốc giải phóng hoạt chất kéo dài hoặc thuốc
tan tại ruột.
Đang chờ ý kiến chỉ đạo
"Hiện
nay, chúng tôi đang chờ ý kiến chỉ đạo của Cục Quản lý dược. Vì vấn đề
này chỉ có Cục Quản lý dược mới có quyền đưa ra cảnh báo hay các khuyến
cáo sử dụng thuốc ở phạm vi cả nước thôi. Nhưng mà trước đây, Cục cũng
đã khuyến cáo và chúng tôi cũng đã có lưu ý các bác sỹ lưu ý khi sử
dụng, ghi nhận tất cả các trường hợp và cảnh báo cho các bệnh nhân có
những nguy cơ đó. Còn những thông tin mới nhất
trong tuần vừa rồi thì chúng tôi chưa nhận được thêm thông tin gì mới
từ Cục Quản lý dược cả", bà Phạm Khánh Phong Lan, Phó Giám đốc sở Y tế
TP.HCM cho biết.
|
CHÍ THANH
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét